§6.2 De tragedie rondom Srebrenica

Bosnië en Herzegovina is een van de zes deelstaten die gevormd zijn uit het voormalig Joegoslavië. De andere vijf staten zijn Slovenië, Kroatië, Servië, Montenegro en Macedonië. In 1991 is Slovenië de eerste die haar onafhankelijkheid uitroept, waarna de andere landen volgen. Er volgt een oorlog om territorium en macht tussen Servische orthodoxe christenen, Bosnische moslims en katholieke Kroaten. 

Srebrenica ligt in het oosten van Bosnië en Herzegovina vlakbij de grens met Servië, een gevaarlijke plek dus. Srebrenica was al lange tijd een belangrijke stad, ‘Srebre’ betekent zilver. Er wordt heftig gevochten in de omgeving van de stad en daarom besluit de VN in 1993 om het te bewaken en er een veilig gebied van te maken. Het was een vredesmissie, waar je over hebt kunnen lezen op deze pagina.

Veel landen van de Verenigde Naties wilden geen militairen sturen om Srebrenica te bewaken, maar Nederland wel. En dus trokken Nederlandse militairen in 1994 naar Bosnië en Herzegovina om Srebrenica te bewaken. Ze gaan er niet heen om te vechten, maar vooral om de wacht te houden. De soldaten waren slecht voorbereid op de cultuur van het land en de burgerslachtoffers die er vielen. De groep militairen die er de wacht hielden werden de Dutchbat genoemd.

In 1995 blokkeren de Serviërs de toevoerroutes en dus komt er amper voedsel meer in Srebrenica. Bosnisch-Servische troepen schieten raketten over het kamp onder leiding van de Servische generaal Mladic. De soldaten moeten snel hun observatieposten verlaten want ze worden achter elkaar veroverd door Mladic. De Dutchbat vraagt aan de VN of er straaljagers kunnen komen om te helpen, maar dit wordt eerst drie keer geweigerd. Als ze uiteindelijk toch komen, is het eigenlijk al te laat. Het ‘veilige’ gebied Srebrenica is totaal onveilig geworden en de inwoners vluchten weg.

Generaal Mladic eist dat mannen die gevlucht waren in de Nederlandse kazerne eerst ondervraagd worden voordat ze naar een veilige stad in het noorden gaan. Dit gebeurt en alle mannen en jongens worden vermoord en in massagraven gelegd.  In totaal zijn er achtduizend slachtoffers van deze genocide. De Nederlandse soldaten hadden dit nog helemaal niet door en proostten ondertussen met een biertje op hun overleving. De wereld verbaast zich over dit enorme contrast.

Wie hier schuld heeft, is lastig te beoordelen. Veel oorlogsmisdadigers zoals generaal Mladic zijn berecht. Maar het Nederlandse leger, de Nederlandse regering en de Verenigde Naties worden nog altijd bekritiseerd.

Wil je meer weten over dit drama? Hier kun je meer beeldmateriaal vinden over wat er gebeurde in Srebrenica.

terug naar hoofdstuk 6naar een reminder van paragraaf 4.4 (§6.3)