§9.1 Amerikaanse en Franse revoluties

In hoofdstuk 8 las je over onafhankelijkheidsverklaringen (§8.1), in de Verenigde Staten de ‘Declaration of Independence’. Deze pagina gaat over democratische revoluties in Amerika en Frankrijk. Als je meer wilt weten over onafhankelijkheidsverklaringen, kijk dan op de pagina bij §8.1.

In de Verenigde Staten schreef Thomas Jefferson in 1776 de verklaring waarmee het land zich onafhankelijk verklaarde van de Britten. Dit was het startsein voor de Amerikaanse democratische revolutie. Het land bestond uit 13 kolonies, allen in handen van de Britten. De wil om onafhankelijk te worden kwam vooral voort uit de vele ‘acts’, wetten, die werden opgelegd. De Britten voerden vanaf 1764 allerlei belastingen in, waar de Amerikanen niets over te zeggen hadden. Dit maakte dat ze in opstand kwamen en zich wilden afscheiden van Groot-Brittannië.

Onder de Founding Fathers worden de grondleggers van de Verenigde Staten verstaan. Het zijn zeven mensen, waaronder de vijf die de onafhankelijkheidsverklaring schreven. Zij leidden samen de Amerikaanse Revolutie tegen de Britten en waren allen belangrijk in het vroege parlement van de Verenigde Staten. George Washington, John Adams en Thomas Jefferson werden later zelfs president van het land. Na een acht jaar durende onafhankelijkheidsoorlog accepteerden de Britten in 1783 uiteindelijk de verklaring die de Amerikanen in 1776 hadden opgesteld. Ze trokken zich terug en de Verenigde Staten waren een onafhankelijk land.

Aan het einde van de 18e eeuw was er ook een revolutie gaande in Frankrijk. Ook hier was het een doel voor de burgers om inspraak te krijgen in het bestuur. Daarnaast wilden ze grondrechten vastgelegd hebben in een grondwet. De Franse Revolutie begon in 1789, toen de burgers in opstand kwamen. Op 14 juli werd burcht-gevangenis ‘La Bastille’ in Parijs bestormd, wat gezien wordt als het begin van de revolutie. De Fransen wilden af van hun standensamenleving met privileges voor de adel. Er moest meer gelijkheid komen. Ook was er veel kritiek op de vorst, die veel te veel macht had.

Een paar maanden later werd de Verklaring van de rechten van de mens en burger aangenomen, zie de afbeelding bovenaan deze pagina. Hierin waren de grondrechten van burgers vastgelegd: volkssoevereiniteit, gelijkheid en vrijheid van meningsuiting en religie. Het was een voorloper van de grondwet die in 1791 werd ingevoerd.

De onthoofding van Lodewijk XVI

Tijdens de Franse Revolutie was een groep radicale revolutionairen actief, die de guillotine introduceerde. De groep, genaamd de jacobijnen, wilde mensen die niet meewerkten aan de revolutie onthoofden met de guillotine. In 1793 werd Lodewijk XVI, de koning van Frankrijk, onthoofd. De revolutie eindigt uiteindelijk met de staatsgreep van Napoleon Bonaparte in 1799.

Vandaag de dag is 14 juli een nationale feestdag in Frankrijk, Quatorze Juilliet genoemd. Hierbij wordt de vrijheid van het volk gevierd en de datum verwijst naar 14 juli 1789 toen de Bastille werd bestormd.

terug naar hoofdstuk 9naar Nederlandse politicologen (§9.3)